Bośnia i Hercegowina to zdecydowanie jedno z najbardziej zróżnicowanych kulturowo państw w Europie. Na przemian przeplatają się tam słowiańskie oraz tureckie akcenty i tradycje, a także języki, w tym bośniacki, chorwacki i serbski. Wisienką na torcie tego niezwykłego kraju jest jego stolica, Sarajewo, przepełnione tragiczną historią, o czym przypominają m.in. ślady po kulach znajdujące się na wielu budynkach mieszkalnych. Poniżej znajdziecie wszystkie najbardziej potrzebne informacje związane z podróżowaniem po tym mieście.
Foto poglądowe: Marco López/ Unsplash
Zasady wjazdu ⚠️
Mimo że Bośnia i Hercegowina nie należy do Unii Europejskiej ani do strefy Schengen, każdy obywatel Polski może przekroczyć granicę tego kraju nie tylko na paszporcie, ale również na dowodzie osobistym. Osoby podróżujące autem do Bośni i Hercegowiny nie mają obowiązku wyrabiania Międzynarodowego Certyfikatu Ubezpieczeniowego, tzw. Zielonej Karty – mimo to zaleca się jej posiadanie.
Obecnie w Bośni i Hercegowinie nie obowiązują żadne restrykcje wjazdowe. Oznacza to, że wszystkie osoby, również te niezaszczepione mogą przybywać do tego państwa bez konieczności robienia testu czy odbywania kwarantanny.
Podróż do Sarajewa ✈️
Z Polski do Sarajewa swoje rejsy wykonują tylko PLL LOT. Istnieje jednak możliwość skorzystania z połączeń z Wiednia do Sarajewa, a także do Banja Luki i Tuzli w Bośni i Hercegowinie, z których można dostać się busem do stolicy kraju.
- LOT: bilety z Warszawy do Sarajewa kupicie na stronie przewoźnika
- Ryanair: bilety z Wiednia do Banja Luki i Tuzli kupicie na stronie przewoźnika
- Wizz Air: bilety z Wiednia do Tuzli na stronie przewoźnika
- Austrian Airlines: bilety z Wiednia do Sarajewa kupicie na stronie przewoźnika
Warto odwiedzić też skyscanner.com – bilety często są tam tańsze niż na oficjalnej stronie przewoźnika.
Foto poglądowe: Kevin Hackert/ Unsplash
Foto: Spacious Tuzlaks Apartments
Nocleg 🛏️
Noclegi warto rezerwować przez booking.com i airbnb.pl. Bez żadnych problemów znajdziecie na nich odpowiadające waszym standardom pokoje i apartamenty do wynajęcia m.in. w Sarajewie oraz w Banja Luce i Tuzli.
Jeśli będziecie się wybierać większą ekipą do Sarajewa, to szczególnie polecam nocleg Spacious Tuzlaks Apartments, który zlokalizowany jest przy głównym deptaku miasta.
Inne propozycje:
Transport w Sarajewie 🚌
W stolicy Bośni i Hercegowiny jeżdżą zarówno autobusy, jak również tramwaje. Niestety Google Maps oraz aplikacja Moovit nie pokazują aktualnego rozkładu jazdy komunikacji miejskiej. Warto więc zlokalizować wcześniej interesujące nas przystanki i na nich sprawdzić wywieszone godzinowe rozkłady jazdy. Pojedyncze bilety kosztują 1,80 KM i można je kupić w kioskach – jeden z nich znajdziecie nieopodal dworca autobusowego, w którym mieści się również bośniacka poczta oferująca wymianę euro na marki.
Uwaga! Osoby przylatujące do Banja Luki bądź Tuzli mogą dostać się do Sarajewa korzystając tylko z połączeń autobusowych lokalnych przewoźników. Większość z nich znajdziecie na getbybus.com/bs oraz balkantransfer.com/en.
Foto poglądowe: Ant Rozetsky/ Unsplash
Płatność i ceny w Sarajewie 💳
Najlepszą opcją płatności jest karta Revolut, dzięki której możecie po najkorzystniejszym kursie płacić za usługi i produktu w Bośni i Hercegowinie – w Bośni istnieje możliwość rozliczania się przy pomocy marek, a także w niektórych miejsca również euro. Mimo to zalecam wymienić sobie euro na bośniackie marki, gdyż w marketach i restauracjach oraz na bazarach z pamiątkami płatność jest przyjmowana tylko w lokalnej walucie. Tamtejszym bankiem, który umożliwia bezprowizyjne wypłacanie gotówki z Revolut jest Unicredit, Addiko Bank i Nova Banka. Więcej informacji o karcie znajdziecie w naszym artykule: Revolut w podróży – jak działa?
Ceny w Bośni i Hercegowinie, jak w większości krajów są zależne m.in. od miejsca. Za ten sam posiłek w restauracji zlokalizowanej w centrum miasta można zapłacić trochę więcej niż w knajpie znajdującej kilkadziesiąt metrów dalej. Mimo to ceny w tym kraju są porównywalnie takie same lub niższe niż w Polsce. (1 KM = 2,5 PLN)
Ceny przykładowych produktów i potraw w Sarajewie (stan na wrzesień 2022):
- Pleskawica (kotlet z mielonego mięsa podawany z pieczywem, sałatą i cebulą) – od 4,5 KM za małego do 12 KM za dużego
- Ćevapčići (małe podłużne kotlety mielone podawane w pieczywie i z warzywami) – od 5 do 12 KM
- Bośniacka kawa – od 2,5 do 4,5 KM
- woda 1,5 l – od 0,7 do 1 KM
- lokalne piwo 500 ml – od 1 do 1,50 KM
- Coca-Cola 1,5 l – od 1,5 KM do 2 KM
- Karta SIM (Dopuna Mtel) 15 GB internetu na 5 dni – 4 KM
Będąc w Sarajewie koniecznie musicie odwiedzić restauracje Ćevabdžinica Beg i Galatasaray, gdzie będzie na was czekała miła obsługa, a także pyszna bałkańska kuchnia, w tym m.in. wspomniane wcześniej Ćevapčići, Pleskawica oraz bośniacka kawa.
Co zwiedzić w Sarajewie? 🚶♂️
Sarajewo to z pewnością jedno z najbardziej różnorodnych religijnie i kulturowo miast w Europie. Można tu znaleźć zarówno architekturę osmańską, austriacką, jak również socjalistyczną. Dodatkowego uroku nadaje występowanie wielu świątyń, w tym m.in. meczetów, kościołów i synagogi.
Będąc w stolicy Bośni i Hercegowiny koniecznie trzeba odwiedzić Stare Miasto, skupiające w sobie głównie wpływy tureckie. To tam znajdziecie największy w kraju meczet Gazi Husrev-bega, a także urokliwe wąskie uliczki otoczone z dwóch stron bazarami, których całość jest znana pod nazwą Baščaršija. Włócząc się po starej części Sarajewa obowiązkiem każdego podróżnego powinno być przejście się pod rzekę Miljacka i Most Łaciński, na którym zamordowano austriackiego arcyksięcia Franciszka Ferdynanda Habsburga, co doprowadziło do wybuchu I wojny światowej.
Następnym przystankiem podróży po mieście powinna być jego nowa część, w której położony jest deptak – Ferhadija. Zlokalizowanych jest tam mnóstwo restauracji, pubów, a także sklepów z odzieżą i biżuterią. Przemierzając Ferhadiję warto wstąpić do Katedry Serca Jezusowego, zobaczyć pomnik z tablicą i wiecznym płomieniem upamiętniający ofiary II wojny światowej, a także szukać tzw. sarajewskich róż, czyli wypełnionych masą żywicy i czerwoną farbą dziur w jezdni w poszczególnych miejscach w Sarajewie, gdzie od eksplozji pocisków zginęły co najmniej 3 osoby (jedną z nich znajdziecie przy katedrze).
Po spacerze po nowej i starej części miasta koniecznie należy odwiedzić pozostałości murów obronnych z punktem widokowym – Yellow Bastion, dzielnicę Ciglane charakteryzującą się street artem i osiedlową kolejką, a także Avaz Twist Tower z kawiarnią na 35 piętrze i tarasem widokowym na 36 piętrze. Dla osób ceniących sobie wycieczki górskie idealnym pomysłem będzie wejście na szczyt góry Trebević lub wjechanie na niego kolejką gondolową – wzniesienie to było wykorzystywane podczas zimowej olimpiady, która odbywała się w Sarajewie w 1984 roku.
Na koniec zostawiłem jedne z najważniejszych miejsc w Sarajewie, które pomogą przybliżyć tragiczne wydarzenia z jakimi musieli się zmierzyć w XIX i XX wieku mieszkańcy miasta i regionu. Są nimi muzea – Gallery 11/07/95 upamiętniające ofiary ludobójstwa w Srebrnicy, Museum of Crimes Against Humanity and Genocide przypominające o oblężeniu Sarajewa w latach 1992-1996, a także Sarajevo Museum 1878-1918 przybliżające m.in. zamach arcyksięcia Franciszka Ferdynanda Habsburga w 1914 roku. Bilety do muzeów, jak również do meczetu Gazi Husrev-bega i na taras widokowy na Avaz Twist Tower kupicie na miejscu.
Widok na rzekę Miljacka przepływającą przez Sarajewo, foto: Wiktor Kusak
Galeria 11/07/95, foto: Wiktor Kusak
